Türkmenistanda ylym we bilim ulgamy sanly döwre geçip, döwrebap tehnologiýalary ornaşdyrmaga ýardam edýän täzeden gurallar bilen baýlaşdyrylýar. Bu özgerişligiň çäginde işlenip taýýarlanan "E-mekdep" sanly platformasy, okuwçylara, mugallymlara we ene-atalara bilim taýdan täze mümkinçilikleri döredip, olaryň bilim almakdaky we bermekdäki hajatlaryny aňsatlyk bilen dolandyrmaga mümkinçilik berýär. Bu makalada, E-mekdep programmasynyň esasy aýratynlyklary, onuň ähmiýeti we Türkmenistanda bilim ulgamyna getirýän täzelikleri barada has içgin maglumat berýäris. E-mekdep sanly platformasy, esasy üç topar üçin işlenip taýýarlanypdyr: okuwçylar, mugallymlar we ene-atalar. Onuň esasy wezipesi okuwçylaryň maglumatlara bolan elýeterliligini ýokarlandyrmak, mugallymlaryň derslere degişli resminamalary toplamakda we paýlaşmakda işini ýeňilleşdirmek, şeýle hem, ene-atalara çagalarynyň okuw derejesine ýakyndan gözegçilik etmek mümkinçiliklerini bermekdir. E-mekdep platformasy sanly ulgamyň üsti bilen elýeterli bolup, ulanyjylar islendik wagt internete girip, bu ulgama goşulyp bilerler.

1. Elektron Okuw Resminamalaryna Elýeterlilik: E-mekdep platformasynda okuw materiallary sanly görnüşde taýýarlanylyp, islendik wagt elýeterli bolýar. Mugallymlar özleriniň taýýarlaýan okuw materiallaryny ulgama girizip bilerler, okuwçylar bolsa şol materiallary öýde ýa-da synpda ulanyp bilerler. Bu aýratynlyk okuw materiallaryna elýeterliligi ýokarlandyrýar we okuwçylaryň ders boýunça okuwlary gaýtalap geçmegine ýardam berýär.

2. Okuwçylaryň Netijelerini Baha Bermek: E-mekdep, mugallymlaryň okuwçylaryň gazanan netijelerine baha bermegini we şol maglumatlary ulgamda ýerleşdirmegini ýeňilleşdirýär. Şeýlelikde, okuwçylar we ene-atalar öz bilim derejesi we ösüşi barada yzygiderli maglumat alyp bilerler. Bu sistema okuwçylaryň baha statistikasy bilen tanşyp, olaryň güýçli we gowşak taraplaryny görmäge mümkinçilik berýär.

3. Ene-atalar üçin Ýüz Tutma: E-mekdep programma, ene-atalara çagalarynyň okuw meselesinde habarly bolmaga ýardam edýär. Ene-atalar sanly platformanyň üsti bilen çagalarynyň gündelik okuwyny we ýetilmedik maksatlary barada maglumat alyp, mugallymlar bilen göni aragatnaşyk saklap bilerler. Bu hem ene-atalaryň çagalarynyň bilim alşy bilen has ýakyndan meşgullanmagyna ýardam berýär.

4. Gürrüňdarlaryň we Bildirişleriň Ugradylmagy: E-mekdep, okuwçylar we olaryň ene-atalary üçin degişli bildirileri we täze täzelikleri elektron görnüşde ugradýar. Meselem, täze meýilnamalar, derslerde bolan üýtgeşiklikler ýa-da möhüm synaglaryň senesi barada maglumatlar yzygiderli gelip durýar. Okuwçylar bu bildirişler arkaly öz gündelik meýilnamalaryny has gowy gurup bilerler.

5. Okuw Statistikasy we Maglumat Bazasy: Platforma ähli okuwçylaryň we mugallymlaryň maglumatlaryny bir ýerde jemleýär. Bu statistika we maglumatlar okuwçylar bilen baglanyşykly maglumatlary işlemek we olaryň okuw derejesini yzarlamak üçin uly mümkinçilik döredýär. Okuwçylaryň ösüşi, ders boýunça gazanan netijeleri we okuw döwründe ýeten derejesi bu sanly platformada jemlenýär.

E-mekdep diňe bir sanly okuw platformasy bolman, eýsem, sanly bilimiň Türkmenistanda ornaşdyrylmagynyň ilkinji möhüm ädimleriniň biridir. Häzirki wagtda dünýäniň ähli ýurtlary sanly ulgamy bilim ulgamyna işjeň ornaşdyrýarlar. Türkmenistanyň hem E-mekdep ýaly platformalary ulanyp, ýaş nesle döwrüň talaplaryna laýyk bilim bermäge çalyşmagy sanly bilimde öňe gidýän ýurtlaryň hatarynda durmagyň möhüm ädimi bolup durýar.

Bilim Bermegiň Tizleşdirilmegi we Aýdyňlaşdyrylmagy: E-mekdep sanly platformasy, bilimiň tizligini ýokarlandyrmaga we okuwçylaryň dersler boýunça aragatnaşyk saklamagyna ýardam edýär. Okuwçylar diňe bir kitaplaryň üsti bilen däl-de, eýsem, sanly resminamalar we wideo dersler arkaly hem täze maglumatlary alýarlar. Bu bilim bermegiň tizligini ýokarlandyrýar we islendik döwürde we ýerde elýeterli bolup, çäkli fiziki mümkinçiligini aradan aýyrýar.

Ylmyň Hemme Gatlagyna Elýeterlilik Döretmegi: E-mekdep, islendik ýerde we wagtda bilim almaga elýeterliligi üpjün edýär. Türkmenistanda şäher ýerlerinde ýa-da oba ýerlerinde ýaşaýan okuwçylar deň derejede sanly ulgamyň mümkinçiliklerinden peýdalanyp bilerler. Bu sanly ulgam bilime hemme gatlaklaryň elýeterli bolmagyny üpjün edýär we ýaş nesliň ylym we bilim taýdan kämilleşmegine uly itergi berýär.

Gelejekde, E-mekdep programmasy has-da ösdürilip, ähli derejedäki okuwçylaryň bilim alşyny güýçlendirmek üçin täze aýratynlyklar bilen baýlaşdyrylyp biler. Dürli täze täzelikler, mysal üçin, simulýasiýalar, interaktiw wideo sapaklar, we şahsy öwreniş meýilnamalary, okuwçylaryň gözýetimini has-da giňeldip, olaryň bilim alşyna täsir edip biler.

E-mekdep ýaly platformalar Türkmenistanda sanly bilimiň ösmeginde we ýaş nesliň döwrebap, tehnologik bilim almagynda möhüm orun eýeleýär. Şeýle sanly platformalaryň çalt ösmegi bilen Türkmenistanda ýaş nesliň sanly bilim ulgamynyň ähli mümkinçiliklerinden peýdalanmakda öňe gidişlik görner we olar halkara derejede ýokary bilim gazanmak mümkinçiligine eýe bolarlar.

E-mekdep sanly platformasy Türkmenistanda sanly bilimiň ösmegine möhüm goşant goşýan, döwrebap bilim bermegiň ilkinji ädimidir. Bilimiň elýeterliligini artdyrmak, okuwçylar bilen mugallymlar arasyndaky hyzmatdaşlygy güýçlendirmek we okuw materiallaryny sanlylaşdyrmak ýaly esasy maksatlar bilen işleýän E-mekdep, Türkmen ýaşlaryna has giň bilim mümkinçiliklerini döredýär. Şeýle mümkinçilikler bilen geljekde sanly bilim ulgamynda Türkmenistany täze derejä çykarjakdygy aýdyňdyr.

Hurma BERDIÝEWA, 
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň
Gidromeliorasiýa fakultetiniň 3-nji ýyl talyby.