Banklaryň maliýe hasabaty we onuň seljermesi, ykdysadyýetde durnuklylygyň üpjün edilmegi we müşderilere ygtybarly hyzmatlaryň hödürlenmegi üçin möhüm ähmiýete eýedir. Banklaryň maliýe ýagdaýynyň seljermesi maliýe netijelerini, hereketleriň netijeliligini, we banklaryň maliýeleşdiriş mümkinçiliklerini anyklamak üçin ulanylýan çylşyrymly prosessdir.
Maliýe hasabaty banklaryň maliýe maglumatlaryny dolandyrmak, ýygnamak, we müşderilere hem-de degişli guramalara aýdyň görnüşde hödürlemek üçin döredilen ulgamdyr. Bu maglumatlar esasy 3 maliýe hasabatyny öz içine alýar:
1. Balans hasabaty: Bankyň aktiwlerini, passiwlerini we kapitalyny görkezýär.
2. Girdejiler we çykdajylar Hasabaty: Bankyň girdejilerini, çykdajylaryny we arassa girdejisini görkezýär.
3. Pul akymynyň hasabaty: Bankyň pul akymyny, ýagny gelýän we çykýan nagt akymlaryny görkezýär.
Ýurdumyzda maliýe-bank ulgamy milli ykdysadyýetiň esasy sütünleriniň biri bolup durýar. Milli maksatnamalar we döwletiň ileri tutýan ugurlary banklaryň maliýe hasabaty hem-de seljermesi boýunça giň gerimli işleriň alnyp barylmagyny talap edýär.
Türkmenistanyň banklary maliýe hasabatlaryny halkara standartlaryna laýyklykda taýýarlaýarlar. Bu ugurda ýurdumyzyň Merkezi Banky we beýleki bank edaralary dürli çäreleri amala aşyrýarlar:
• IFRS standartlarynyň ornaşdyrylmagy: Türkmenistanyň banklary Halkara Maliýe Hasabat Standartlaryna (IFRS) geçmek boýunça iş alyp barýarlar. Bu, halkara bazarlara çykmak we daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek üçin möhüm ädimdir.
• Sanly ulgamyň ulanylmagy: Banklaryň maliýe hasabatlary sanly tehnologiýalar arkaly taýýarlanylýar we saklanýar. Bu, maglumatlaryň takyklygyny we howpsuzlygyny üpjün edýär.
• Döwrebap hasabat ulgamlary: Banklaryň girdejilerini, çykdajylaryny we kapital resurslaryny dolandyrmak üçin döwrebap programma üpjünçiligi ulanylýar.
Eneş Baýramdurdyýewa
Türkmen döwlet maliýe institutynyň
2-nji ýyl talyby