Sanly tehnologiýalaryň yzygiderli ösmegi we giňden ornaşdyrylmagy, saglygy goraýyş ulgamynda hem uly özgertmelere ýol açdy. Şol özgertmeleriň iň täsirli we möhüm ugurlarynyň biri telemedisinadyr. Telemedisina – bu lukmançylyk hyzmatlaryny uzakdan bermek üçin maglumat we aragatnaşyk tehnologiýalaryny ulanmakdyr. Häzirki wagtda dünýäniň dürli künjeginde telemedisina saglygy goraýşy elýeterli, amatly we täsirli etmekde uly rol oýnaýar. Türkmenistanda hem telemedisina ulgamynyň ösüşine aýratyn üns berilýär, bu bolsa onuň ähmiýetini has-da artdyrýar.


Telemedisina, medisina hyzmatlaryna geografiki çäklendirmeleri ýeňip geçmäge kömek edýär. Esasan-da oba ýerlerinde, uzak künjeklerde ýaşaýan adamlar üçin bu ulgam durmuş taýdan möhüm hyzmatlary hödürleýär. Mysallar bilen telemedisinanyň dünýä tejribesine göz ýetireliň:

• ABŞ

ABŞ-da Teladoc Health we Amwell ýaly platformalar saglygy goraýyş hyzmatlaryny öýden çykman bermäge mümkinçilik berýär. Mysal üçin, kronsag keseller bilen ýüze çykýan problemalaryň öňüni almakda telekonsultasiýa hyzmatlary uly orny eýeleýär. Pandemiýa döwründe bu hyzmatlar has giňden ulanylyp, millionlarça hassanyň saglyk meselelerini ýeňilleşdirdi.

• Afrika

Afrika ýurtlarynda çäkli lukmançylyk infrastrukturasyny nazara almak bilen, telemedisina ulgamy möhüm ähmiýete eýe boldy. Mysal üçin, Rwanda ýaly ýurtlarda hassalar we lukmanlar mobil aragatnaşyk arkaly saglyk maslahatlaryny alyp bilýärler. “Babyl Health” ýaly platformalar kömek arkaly hassalaryň irki diagnozy goýulýar we tiz kömek çäreleri görülýär.

• Hindistan

Hindistanda telemedisina tehnologiýasy oba ýerlerindäki hassalara ýöriteleşdirilen maslahatlary bermek üçin ulanylýar. Mysal üçin, “Apollo 24/7” we “Practo” ýaly hyzmatlar, gije-gündiziň dowamynda hassalaryň lukmançylyk hyzmatlaryny elýeterli almagyna ýol açýar. Hindistanyň saglygy goraýyş ulgamynda bu tehnologiýanyň ulanylmagy jemgyýetiň umumy saglyk derejesini ýokarlandyrmaga kömek edýär.

Türkmenistanda telemedisina tehnologiýasy halkara tejribesiniň utgaşykly ösüşine eýerýär. Soňky ýyllarda ýurduň saglygy goraýyş ulgamynda sanly tehnologiýalar giňden ulanylyp başlandy. Türkmenistanyň Saglygy Goraýyş we Derman Senagaty ministrliginiň işjeňligi bilen, sanlylaşdyrma prosesi tizleşdirilýär. Lukmanlar bilen hassalaryň arasynda onlaýn aragatnaşyk hyzmatlaryny ýola goýmak, saglygy goraýyş ulgamynyň netijeliligini ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.


Türkmenistanyň “Saglyk” portaly we beýleki platformalar raýatlara dürli hyzmatlary hödürleýär. Bu ulgam adamlaryň barlaghananyň netijelerini uzakdan almagyna, lukmanlar bilen wideoaragatnaşyk arkaly maslahatlaşmagyna mümkinçilik berýär. Şeýle-de, oba ýerlerinde ýaşaýanlara lukmançylyk hyzmatlaryny elýeterli edýär.


Türkmenistanyň “Saglyk” portaly we beýleki platformalar raýatlara dürli hyzmatlary hödürleýär. Bu ulgam adamlaryň barlaghananyň netijelerini uzakdan almagyna, lukmanlar bilen wideoaragatnaşyk arkaly maslahatlaşmagyna mümkinçilik berýär. Şeýle-de, oba ýerlerinde ýaşaýanlara lukmançylyk hyzmatlaryny elýeterli edýär. Telemedisina diňe bir saglygy goraýyş ulgamynda täze mümkinçilikleriň gapysyny açman, eýsem, saglygy goraýyş hyzmatlaryny adam üçin elýeterli, tiz we amatly edýär. Dünýäniň dürli künjeginde telemedisinanyň üstünlikli ulanylýandygy baradaky mysallar, onuň umumy ösüşiň möhüm bölegi bolup durýandygyny görkezýär. Türkmenistanda hem bu ulgam yzygiderli ösdürilýär we ýurdumyzyň saglygy goraýyş ulgamy üçin täze mümkinçilikleri açýar. Geljekde telemedisina, diňe bir saglyk hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrman, eýsem, jemgyýetiň sagdyn durmuş ýörelgesine eýermekde esasy gural bolar.