Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Mätäç çagalara lukmançylyk kömekleri berildi ✦ ✦ Ýerleriň şorlaşmagy tebigy durnuklylyga howp salýan mesele ✦ ✦ Biodürliligi gorap saklamak sagdyn ekoulgamy döretmegiň esasy şertidir ✦ ✦ Türkmen suratkeşleri Türki dünýäsiniň suratkeşleriniň döredijilik duşuşygyna gatnaşdy ✦ ✦ Ylmy-amaly maslahatda ekologiýa meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy ✦ ✦ Türkmenistanyň futbol boýunça (U17) ýygyndy topary Daşkentde geçirilen CAFA 2025-de bürünç medala mynasyp boldular ✦ ✦ “Oguz türkmenleriniň geçmişi, şu güni we geljegi” atly halkara ylmy simpozium geçirildi ✦ ✦ Täze çagalar we ýetginjekler merkeziniň düýbi tutuldy ✦ ✦ Türkmenistandan 3 müňe golaý zyýaratçy haj saparyna ugradyldy ✦ ✦ Paýtagtymyzda Ýewropa güni mynasybetli «Parahatçylyk we ynanyşmak marafonyny» geçirildi ✦
Baş sahypa / Tehnologiýa /Emeli intellekte gadymy ýazuwy terjime etmek öwredildi
  23.05.2023
327
Emeli intellekte gadymy ýazuwy terjime etmek öwredildi

Mälim bolşy ýaly, häzirki innowasiýalaryň ösen döwrüniň her güni täze-täze üstünlikler, tehnologiki açyşlar, ylmy täzelikler bilen baýlaşýar. Açylýan täze taslamalar gündelik durmuşa tizlik bilen ornaşýar. Elbetde, bu bolsa durmuşyň islendik ugurlarynda bolup geçýän prosesleri ýeňilleşdirmäge şert döredýär.

Ysraýyl hünärmenleri emeli intellekte klinopisde iňlis diline terjime etmek üçin programma döretdiler. Ony akkad dilindäki tekstleri düşündirmek üçin ulanmak meýilleşdirilýär.

Klinopis – bu iň gadymy ýazuw ulgamlaryndan biridir. Alymlar bu alamatlaryň manysyny açmak üçin birnäçe wagty, ylmy gözlegleri sarp etdiler.

Tel-Awiw uniwersitetiniň we Ariel uniwersitetiniň alymlary iki sany emeli intellekt modelini taýýarladylar. Biri akkad tekstini şunuň görnüşinden latyn diline öwürýär, ikinjisi icunikod standartyny ulanýar. Ilkinji model iň täsirli boldy. Synaglaryň dowamynda 37.47 bal gazandy. Bu, netijeleriniň häzirki zaman dilinden beýlekisine adaty maşyn terjimesi ýaly takykdygyny aňladýar. Alymlar, akkad diliniň häzirki zaman dilleri bilen 2000 ýyldan gowrak medeni tapawudynyň bardygyny göz öňünde tutup, muny «ylym we tehnologiýa dünýäsindäki ajaýyp üstünlik» diýip bellediler.

Şeýle-de ylmy eseriň awtorlary: «Täze tehnologiýa, gadymy taryhy öwrenmegi rewolýusiýa edip, has elýeterli we has köp tomaşaçy üçin açyk bolar» diýip belledi.

Arheologlar häzire çenli, gadymy Mesopotamiýadan ýüzlerçe müň palçykdan ýasalan tapyndylary tapdylar, bu ugurda tapylan galyndylar hünärmenleriň terjime edip biljek derejesinden has kän. Şonuň üçin köp mukdarda maglumatlary gaýtadan işlemäge ukyply bolan emeli intellekt döretmeklik netijeli häsiýete eýe bolup biler. Mundan biraz wagt öň, gadymy amforany dikeltmek üçin emeli intellekt ulanmak kararyna gelnipdi. Ýöne ol belli bir sebäplere görä dowam etdirilmedi we üsti ýetirilmedi. 

 

Nurly TÄÇDURDYÝEW,

Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.