Gün ulgamynda Güne iň ýakyn üçünji planeta we bu ulgamdaky iň uly planeta Ýerdir. Gözleglere görä, Ýer - häzirki wagtda ýaşaýşyň we içimlik suwuň bar bolan ýeke-täk planetasydyr. Ýeriň gurluşynyň 29%-i materiklerden we adalardan ybarat bolsa, galan 71%-i derýalar, köller we deňizler ýaly suw baýlyklaryndan durýar. Atmosfera gatlaklary we ýer gabygynyň gatlaklary beýleki planetalardan düýpgöter tapawutly bolansoň, janly-jandarlaryň ýaşamagyna şert döreýär. Şeýle bolsa, onda Ýere iň ýakyn planeta haýsyka?
Ýere iň ýakyn planeta 38 million km uzaklykda ýerleşýän Weneradyr. Şeýle hem, ol Güne iň ýakyn ikinji planetadyr. Planetanyň ady gadymy rim taňrysy Wenusdan gelip çykan. Grek mifologiýasynda oňa Afrodit diýilýär.
Güne we Ýere ýerleşişi sebäpli, Gün dogup, gün ýaşandan soň ony ýerden görüp bolýar. Bu aýratynlyk sebäpli oňa «Daň ýyldyzy» hem diýilýär. Wenera dykyz atmosfera eýe. Atmosferasy sebäpli Gün ulgamynyň iň yssy planetadyr. Käwagt onuň temperaturasy + 460 gradusa çenli ýetip bilýär. Kosmos gözlegleri üçin bu planeta iberilen ulaglar birnäçe sagadyň dowamynda durnuksyz eräp galdy. Atmosferanyň aýratynlygy Weneranyň reňkini hem kesgitleýär. Wenera planetasynyň reňki goňur we çal reňklerde. Weneranyň ululygy, massasy, dykyzlygy we agyrlyk güýji Ýeriňkä gaty meňzeş.
Wenera beýleki planetalara garanyňda has ýagty. Şonuň üçin Ýerden seredeniňde ol açyk görünýär. Weneranyň töwereginde bir aýlawy doly tamamlamak üçin 243 Ýer güni gerek. Planetalaryň arasynda iň uzyn gün Wenera bolýar.
Hurşida NARMETOWA,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.