Türkmenistanyň täze tehnologiýalar eýýamynda alnyp barylýan ykdysady syýasatyň milli modeliniň strategik maksady ýurdumyzyň ykdysadyýetiniň bazar gatnaşyklaryna geçirmegiň we diwersifikasiýalaşdyrmagyň netijesinde, döwletimiziň önümçilik, tebigy hem zähmet kuwwatlyklaryny rejeli ulanmak, halkara zähmet bölünişigini netijeli peýdalanmak esasynda ilatyň maddy-hal ýagdaýyny düýpli ýokarlandyrmakdan ybaratdyr.

Türkmenistan dünýä döwletleri bilen bilelikde, global ykdysady ulgamda ykdysadyýetiň ösüş rejesini ýokarlandyrmak baradaky meseleleri çözýär. Dünýä tejribesiniň görkezişi ýaly  «ösüş nokady» hökmünde erkin ykdysady zolaklar çykyş edip bilýär. Munuň özi ägirt uly institusion innowasiýadyr, aýratyn gümrük we salgyt kanunlarynyň hereket edýän, doly özbaşdaklygyna eýe bolan territoriýasydyr.

Birleşen Milletler Guramasynda erkin ykdysady zolaklaryň 30-a golaý görnüşi hasaba alyndy. Häzirki wagtda dünýäde erkin ykdysady zolaklaryň ençemesi hereket edýär. Olaryň arasynda gümrük erkin zolaklary, paçsyz zolaklar, daşary ýurtlara haryt çykarmak boýunça önümçilik zolaklary, erkin telekeçiligiň ykdysady zolagy, tehniki ykdysady ösüş zolagy, ylmy-senagat parklaryny we birnäçe beýleki erkin ykdysady zolaklaryň görnüşlerini mysal edip bolar. Türkmenistanda hem erkin ykdysady zolaklaryň birnäçesi döredildi. Olaryň biri hem  «Awaza»  milli syýahatçylyk zolagydyr. Häzirki döwürde dünýäde syýahatçylyk iň köp girdeji getirýän telekeçilik bir görnüşidir. Syýahatçylyk pudagy ykdysadyýetiň aýrylmaz bölegi bolmak bilen çäklenmän, eýsem onuň çalt ösmegine hem uly itergi berýär. Bu pudagyň ösmegi ulag aragatnaşyk, söwda, gurluşyk we beýleki pudaklaryň ösmegine itergi berýär.

Türkmenistanyň Prezidenti Serdar Berdimuhamedowyň taýsyz başlangyçlary bilen Hazar deňziniň türkmen kenarynda ýokary derejeli halkara deňiz şypahanasyny döretmek boýunça taslamalar durmuşa geçirilýär. Bu taslamalar milli ykdysadyýetiň geljegi uly pudaklarynyň biri bolan syýahatçylyk industriýasynyň çalt depginler bilen ösmegine badalga berýär. Türkmenistanda ýerine ýetirilen hyzmatlardan we işlerden gazanylan girdejileriň harlanylmadyk bölegini ýurduň daşyna çykarmaga rugsat berilmegi, milli walýutanyň erkin konwertirlenýän walýuta çalşylmagynyň üpjün edilmegi, giriş wizalarynyň we rugsatnamalaryň ýeňillikli görnüşde berilmegi, milli syýahatçylyk zolagynda gurulýan desgalary gurluşyk döwründe goşulan baha üçin salgytdan, desgalar ulanylmaga berlenden soň 15 ýylyň dowamynda peýdadan alynýan salgytdan we emläk salgydyndan boşadylmagy, dünýäniň köp ýurtlaryndan iri maýadarlarda bu zolakda syýahatçylyk maksatly desgalaryň gurluşygynda hyzmatdaşlyk etmäge höwes döredýär. Birnäçe halkara kompaniýalary bu ýerde öz hasabyna iri sport syýahatçylyk merkezlerini gurýar. Munuň özi, bu syýahatçylyk merkeziniň maýa goýum taýdan amatlydygyna, geljeginiň uludygyna, dünýäniň çar künjeginden syýahatçylary çekmek bilen, ýokary girdejileri gazanmaga mümkinçilik berjekdigine iri maýadarlaryň doly ynanýandyklarynyň güwänamasy bolup durýar. Dürli ýurtlaryň we şäherleriň tejribesi erkin ykdysady zolaklaryň halklary ýakynlaşdyrýandygyny, daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmäge ýardam edýändigini, şol sebitiň we tutuş ýurduň ösmegine kuwwatly itergi berýändigini görkezýär. Şonuň üçin hem islendik bazar ugurly ýurtda erkin ykdysady zolagyň barlygy şowly hereket edýän ykdysadyýetiň özboluşly alamaty bolup durýar. 

Gözel KULIÝEWA,

S.A.Nyýazow adyndaky
Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň
Türkmenabat agrosenagat orta hünär
okuw mekdebiniň mugallymy.