Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Ýaşlar Forumy – geljege barýan ýol! ✦ ✦ 12-nji awgust - Hazar deňziniň güni! ✦ ✦ Hereketleriň maksatnamalaryny milli syýasatlara ornaşdyrmagyň strategiýalary işlenilýär ✦ ✦ Durnukly ösüş maksatlarynyň 16-njy maksadyny durmuşa geçirmäge ýardam bermek boýunça ugurdaş çäreler geçirildi ✦ ✦ Awaza 2025: Parlament forumy ✦ ✦ Awaza 2025: Hususy pudagyň forumy ✦ ✦ LLDC ýurtlar boýunça BMG-niň 3-nji maslahaty dünýä metbugatynda ✦ ✦ Awazada medeniýet we sungat ussatlarynyň dabaraly konserti geçirildi ✦ ✦ Awaza 2025: Merkezi Aziýa ýurtlarynyň medeniýet dabarasy ✦ ✦ Hazarýaka döwletleriň ekologik gün tertibi ara alnyp maslahatlaşyldy ✦
Baş sahypa / Gyzykly /Pul we onuň görnüşleri
  17.02.2023
2329
Pul we onuň görnüşleri

Pul - bu döwletde kanuny töleg serişdesi hökmünde kabul edilen kagyz bolup, aluw-satuwda nyrhyň ölçegini aňladýar. Häzirki wagtda dünýäde puluň 160-dan gowrak görnüşi bar. Türkmenistanda milli pul bolup manat çykyş edýär. 1 manadyň 100 teňňä deňdir. 

Amerikan dollary -
dünýä bazarynyň iň köp ulanylýan pul birligidir. Dünýä bazarynda söwdanyň takmynan 60% dollar bilen, 20% ýewro bilen galany bolsa beýleki pul birlikleri bilen amala aşyrylýar. Häzirki wagtda dünýäde takmynan 7 trillion dollar aýlanyşykda, 4 trillion möçberinde altyn rezerwi hem döwletleriň we işewürleriň elinde. Dollaryň dünýäde giňden ýaýramagyna sebäp bolan esasy zat hem 1944-1971-nji ýyllar aralygynda ýörgünli bolan «Bretton-Wuds» pul ulgamydyr. Bu ulgamyň esasy aýratynlygy pullaryň diňe altyna öwrülip bilmegidir. 1 dollar 100 sente deňdir. ABŞ, Kanada, Awstraliýa, Günorta Amerika we Ýuwaş ummanyndaky käbir döwletleriň hem resmi pullary dollardyr. Dollar Amerikanlaryň pul birligi bolsa hem ol söz aslynda nemes sözüdir. Çeh Respublikasynda bar bolan «Jo-Achimstal» kümüş pulundan edilen dollar ýa-da «taler» atly pul ilkibaşda ispan-amerikan goşunynda ulanylmaga başlanypdyr. XVIII asyrda ABŞ-nyň resmi pul birligi bolupdyr. 1996-njy ýylda 100 dollarlyk banknotlar dolanyşyga girizilipdir. 

Ýewro - 1999-njy ýylyň 1-nji ýanwarynda dünýä bazarynda ulanyşyga girizildi. Ýewronyň şaýy we kagyz görnüşindäki pullary 2002-nji ýylyň 1-nji ýanwarynda dolanşyga girizildi. Ýewrony ulanýan döwletler: Awstriýa, Belgiýa, Estoniýa, Finlandiýa, Gollandiýa, Irlandiýa, Ispanýa, Italiýa, Kipr, Latwiýa, Litwiýa, Lýuksemburg, Malta, Portugalýa, Slowakiýa, Sloweniýa, Ukraina. 

 

Yhtyýar BAHTYÝAROW,

S.A.Nyýazow adyndaky 
Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň 
Türkmenabat agrosenagat orta hünär 
okuw mekdebiniň talyby.