Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Paýtagtymyzyň asma ýolunda abatlaýyş İşleri geçiriler ✦ ✦ "Hakyda göwheri" - Dünýä paýhas bilen aýlanýar, zehin bilen nurlanýar ✦ ✦ Жаутыковская олимпиада: Успех туркменской молодежи ✦ ✦ Žautykow Olimpiadasy: Türkmen ýaşlarynyň üstünligi ✦ ✦ Halkara saglygy goraýyş ulgamynda Telemedisinanyň ähmiýeti ✦ ✦ Saglyk ulgamynyň ösmeginde tehnologiýanyň orny ✦ ✦ Parahatçylyk we ynanyşmak — dünýäniň abadançylygynyň we adamzadyň ösüşiniň esasy ýörelgeleridir ✦ ✦ “Halkara parahatçylyk we ynanyşmak ýyly” ähliumumy parahatçylygyň gözbaşy ✦ ✦ Tebigat şypaly baýlyklaryň çeşmesi ✦ ✦ Berkarar döwletiň waspy çeper dillerde ✦
Baş sahypa / Medeniýet /Atalar sözi – pähim-parasadyň öýi
  02.05.2023
2820
Atalar sözi – pähim-parasadyň öýi

Halk döredijiliginiň şahyrana toparynyň bir görnüşi-de atalar sözi we nakyllardyr. Bu özboluşly žanr şöhratly halkymyzyň bäş müň ýyllyk taryhynyň, pähim-parasadynyň gymmatly önümi bolup, gaýtalanmajak umumadamzat gymmatlyklarymyzyň bir bölegidir. Atalar sözi hem nakyllar milletiň durmuşyny, pikirini, däp-dessuryny, içki dünýäsini, garaýyşlaryny özünde jemleýär. Atalar sözi durmuşyň her pursadynda, sözleýişde köp ulanylýar. Atalar sözi öwüt-nesihat äheňinde bolup, ol arassa ahlakly, kämil ýaş nesli terbiýeläp ýetişdirmekde uly orna eýedir. Şeýle-de atalar sözi we nakyllar öz pikiriň düşnükli ýa-da täsirli bolmagy, aýdan sözüňi tassyklamak üçin hem peýdalanylýar. Olar esasan hem dilewar, paýhasly, söze çeper adamlar tarapyndan döredilýär. Olaryň düzülişi ýönekeý bolup, many-mazmun taýdan sada bolýar. Mysal üçin, «Ýatan öküze iým ýok», «Il oňlasa atyňy soý», «Dil – bela, diş – gala», «Bilimli il ozar», «Ata-enäniň bahasy bolmaz, kümüş-gyzylyň könesi» we ş.m. Käbir atalar sözüniň hem nakyllaryň öz döreýşi, ol hakdaky rowaýatlar hem bar. Olaryň köpüsi durmuş bilen baglanyşykly bolup, häsiýeti boýunça asyl manyda, göçme manyda ýa-da köp manyda ulanylýan toparlara bölünýär. Olaryň ählisiniň hem temasy baýdyr. Esasan hem «Dil bela-diş gala», «Bir okana bar, bir-de dokana», «Hünärli ýigit, miweli agaç», «Myhman ataňdan uly», «Salam – edebiň başy»  we ş.m ýaly nakyllar hem atalar sözi ýaş nesli ahlak ruhunda terbiýelemäge uly ýardam edýär. Bulardan başga-da, dostluk-agzybirlik, ahlakly, halal ýaşamak, söýmek, söýülmek, hüşgärlik ýaly meselelere bagyşlanylyp hem atalar sözleri bar. Nakyllar aýratyn hem ene dilimiziň baýlaşmagyna, sözleýiş medeniýetimiziň ösmegine ýardam berýär. Häzirki wagtda hormatly Prezidentimiziň çäksiz aladasy bilen ýola goýulýan beýik başlangyçlary, şeýle hem Milli Liderimiz Gahryman Arkadagymyzyň jöwher paýhasyndan dörän «Paýhas çeşmesi» kitaby bu babatda bahasyna ýetip bolmajak gymmatly baýlyk hem ýörelgeli ýoldur. 

 

Kuwwat SEÝITJANOW,

Türkmen oba hojalyk institutynyň 3-nji ýyl talyby.