Botanika baglary, ösümlikleri öwrenmek, goramak we giňden tanatmak üçin döredilen ýerlerdir. Ýöne ähli botanika baglarynyň täze bolup, ýaşlygy bilen tapawutlanýanlary bar. Iň ýaş botanika baglary, ösümlikleri öwrenmegiň täze ýörelgelerini we täze tehnologiki mümkinçiliklerini ulanmak bilen, tebigatyň baýlyklaryna täsir etmek we adamlar üçin täze bilim giňişliklerini açmak maksady bilen döredilýär.
1. Qatar Botanika Bagy (Qatar) Qatar şäherinde ýerleşýän bu botanika bagy, 2022-nji ýylda açylyp, dünýäniň iň ýaş we iň häzirki zaman botanik baglarynyň biri bolup durýar. Bu bagyň içinde diňe lokal ösümlikler däl, eýsem dünýäniň dürli künjeklerinden getirilip, ösdürilýän ösümlikler hem bar. Ýörite ekologik ekosistemalar bilen meýilleşdirilen bu bag, daşky gurşaw we suw tygşytlamak meselelerine üns berýär. Tehnologiki taýdan öňdebaryjy hasaplanan bu bagda suwaryş, ýylylyk we özenleriň ýagdaýy boýunça amatly şertler döredilýär.
2. Singapore Botanic Gardens (Singapur) 1859-njy ýylda döredilen Singapur Botanic Gardens, şol bir wagtyň özünde täze döwür üçin "ýaş" diýip hasaplanylýar, sebäbi 2015-nji ýylda bu bag UNESCO-nyň Dünýä miraslarynyň sanawyna girizildi. Bagda iň täze we ýokary tehnologik ösdürilen meýdanlar ýerleşýär. Singapur botanik bagy, planetanyň dürli künjeklerinden getirilen ösümlikleri toplayp, degişli ekologik şertlerde ösdürýär.
3. Kew Gardens (Britaniya) Londonda ýerleşýän Kew Gardens, botanika baglarynyň iň öňdebaryjylaryndan biridir. Ýöne Kew Gardensyň ähli ösümlik bilen baglanyşykly ösýän tehnologiyalary, täze ýaşaýyş meýdançalary we “ýaş” elementleri 21-nji asyrda ekologik we bilim taýdan möhüm orny eýeleýär. Kew Gardens täze digital tehnologiýalary ulanmak bilen, ösümlikleri has netijeli öwrenmek we goramak maksady bilen möhüm işjeňlik görýär.
Ýaş botanika baglarynyň özboluşlylygy ýaş botanika baglary, ösüşde täze döwrüň talaplaryna laýyk gelýän ähli aýratynlyklary bilen tapawutlanýar. Modern tehnologiyalardan peýdalanyp, bu baglar diňe özlerine degişli ekosistemany döretmek bilen çäklenmän, ekologik tejribe we bilim paýlaşmak ýaly möhüm maksatlara hem hyzmat edýärler. Şeýle hem, ýaş baglar ösümlikleri gorap saklamaga gönükdirilen spesializirlenen meýdançalar we ekologik bilimiň täze görnüşleri bilen adamlar üçin has gowy şertler döredýär. Bu baglaryň tiz ösüşi, tebigat bilen aragatnaşygy ösdürmekde möhüm ädimdir.
Allamyrat MUHAMMEDOW,
S.A.Nyýazow adyndaky Türkmen oba hojalyk uniwersitetiniň
Gidromeliorasiýa fakultetiniň 3-nji ýyl talyby.