Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Türkmeniň goşa ganaty ✦ ✦ Ýaşlar baýragy ― ýaşlygyň serpaýy ✦ ✦ Türkmen-özbek medeni gatnaşyklarynda täze sahypa ✦ ✦ Ýaşlar syýasaty — beýik ösüşleriň badalgasy ✦ ✦ Binagärlikde milliligiň we gözelligiň sazlaşygy ✦ ✦ Aşgabatda "DevFest 2024" tehnologiýa festiwaly geçirilýär! ✦ ✦ II Türkmen — Özbek forumynda täze ylalaşyklar gazanyldy ✦ ✦ Türkmenistan Hytaýyň hakara söwda sergisine gatnaşmaga çagyryldy ✦ ✦ Aýdym-saz ynsanyň göwün syrdaşy ✦ ✦ Ylym-bilim – ösüşiň kämil çeşmesi: ýaş nesillere ylym-bilim bermegiň täze usullary ✦
Baş sahypa / Gyzykly /Eskimoslar aýazly we sowuk howalarda nädip ýaşaýarlar?!
  06.02.2023
1384
Eskimoslar aýazly we sowuk howalarda nädip ýaşaýarlar?!

Eskimoslar Grenlandiýada, Kanadada, Alýaskada we Çukotka ýarym adasynda ýaşaýan millet bolup, olar demirgazygyň çapgyn aýazly howasynda ýaşamaga uýgunlaşandyrlar. Ýer ýüzünde eskimoslaryň sany 170 müňden köp däldir. Olaryň egin-eşikleri demirgazygyň aýazyna çydam etmek üçin sugunyň we beýleki owadan sütükli haýwanlaryň derisinden tikilýär. Aýaklaryna bolsa deriden tikilen ädikleri geýýärler. Mundan başga-da, eskimoslar sowukdan goranmak üçin endamyna aýynyň hem-de düwleniň ýagyny, ýüzlerine bolsa balyk ýagyny çalýarlar.

Şeýle sowuk şertlerde ýaşamak juda kyndyr. Emma tebigatyň bu synaglaryna döz gelýän eskimoslaryň ýaşaýyş däpleri aňzakly sowuk howalara uýgunlaşyp ýaşamak üçin zerur bolan ähli şertleri özünde jemleýär. Mysal üçin, olar doňaklykdan goranmak üçin ýörite «öýlerde» ýaşaýarlar. Tomsuna ýere dikilen agaçlaryň daşyna haýwan derilerini ýapmak arkaly gurlan ýönekeýje çadyrlarda ýaşaýarlar. Gyşyna bolsa buzdan ýa-da dykyzlandyrylan gardan buzküme ýasanýarlar. Adatça, jaýlaryň diametri 3-4 metre, beýikligi bolsa 2 metre çenli ýetýär. Göräýmäge, buzdan ýa-da gardan ýasalan öýüň içi edil daşardaky ýaly sowuk bolaýjak ýalydyr, emma şu görnüşde ýasalmagy howanyň dogry aýlanyşygyna, artykmaç çyglylygyň daşary çykmagyna we otagyň ýylylygynyň içerde saklanmagyna ýardam edýär.

Demirgazygyň aýazly howasynda ekerançylyk bilen meşgullanmak mümkin däldir. Şonuň üçin hem ýerli erkek adamlar awçylyk, balykçylyk ýa-da beýleki deňiz jandarlaryny tutmak bilen meşgullanýarlar. Bu bolsa ilatyň iýmitiniň agramly böleginiň etden ybaratdygyna şaýatlyk edýär.

Eskimoslar maşgalany hemme zatdan ileri tutýarlar. Olar bir-birleri bilen asla sögüşmeýärler, tersine islendik meseläni parahatçylyk ýoly bilen çözýärler. Şonuň üçin hem olaryň dilinde sögünç aňladýan hiç hili söz ýokdur. Bularyň hemmesi milletiň parahatsöýüjiliginden we agzybirliginden habar berýär.