Soňky ýyllarda dünýä ýüzünde ykdysadyýetiň ösmegi bilen söwda ulgamy düýpli özgerişleri başdan geçirýär. Harytlary daşamak üçin diňe maşynlaryna, telefon jaňlaryna we kagyz ýollaryna bil baglamak döwri gutardy. Häzirki wagtda çylşyrymly sanly ulgam global logistikany we önuň amallaryny tertipleşdirmäge, netijeliligi ýokarlandyrmaga mümkinçilik berýär.

Halkara söwdasynyň ähli hereket edýän böleklerini birleşdirýän giň tor bar bolup. Bu sanly tor dürli tehnologiýalary we platformalary öz içine alýar:

Harytlary yzarlamak we görmek: Kompaniýalar öz ýükleriniň ýerleşýän ýerinden daşalýan ýerine çenli  hakyky wagtda kesgitläp bilerler.

Yzygiderli aragatnaşyk: Ygtybarly onlaýn platformalar iberijiler, ýük ekspeditorlary  we beýleki gyzyklanýan taraplaryň arasynda aragatnaşyk saklaýar. Maglumat alyş-çalşygy has çalt we aýdyň bolýar.

Awtomatlaşdyrylan amallar: Resminamalary doldurmak, gümrük taýdan resmileşdirmek proseduralary we meýilnama ýaly gaýtalanýan meseleler awtomatlaşdyrylyp, wagt tygşytlanmagyna we ýalňyşlyklary azaltmaga ýardam edýär.

Sanly toruň peýdalary:

Logistikanyň sanly ulgama geçirilmegi köp artykmaçlyklary hödürleýär:

Netijeliligiň ýokarlanmagy: Düzgünli amallar gijikdirmeleri azaldýar we harytlaryň paýlanyşyny optimallaşdyrýar, bu has çalt eltiş wagtyna we çykdajylaryň azalmagyna getirýär.

Giňeldilen hyzmatdaşlyk: Gowulaşan aragatnaşyk ähli gyzyklanýan taraplaryň arasynda has gowy hyzmatdaşlygy ösdürýär.

Azaldylan ýalňyşlyklar: Awtomatlaşdyryş, resminamalarda we administratiw meselelerde adam ýalňyşlygyny azaldýar.

Üznüksiz ösüş ahyrky netijede logistika prosesleriniň ýarpy bölegi awtomatiki bolar we logistika üçin IT çözgütleri ähli kompaniýalarda we olaryň işinde adaty bir ýagdaýa öwrüler. Sanlylaşdyrma logistikada köp täze mümkinçilikleri açar: tizleşdirme, üýtgeşdirme, işewürlik modelini üýtgedip gurmak, giňeldilen hyzmatlary hödürlemek.
 

Türkmenistan multimodal ulag-üstaşyr geçelgelerini emele getirmekde täze tehnologiýalary işjeň ulanýar we bu iş sebitde hem-de dünýäde söwda-ykdysady gatnaşyklaryň ösmegine oňaýly täsir edýär.

Soňky ýyllarda Türkmenistan köp ugurly logistika ulgamyny döretmek taslamalaryny işjeň durmuşa geçirýär, hususan-da deňiz ulaglary pudagynyň infrastrukturasy giňeýär. Soňky ýyllarda Türkmenistanyň deňiz derwezelerinden Ro-Pah derejeli "Berkarar" we "Bagtyar" gämileri bilen Hazarýaka portlaryna ýolagçylardyr ulag akymy ep-esli artdy. Türkmenbaşynyň deňiz duralgasyndan üstaşyr daşalýan ýüküň möçberi artýar. 

Orazmuhammet Ýegendurdyýew,
Türkmenistanyň Prezidentiniň ýanyndaky
Döwlet gullugy akademiýasynyň talyby.