Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ II Türkmen — Özbek forumynda täze ylalaşyklar gazanyldy ✦ ✦ Türkmenistan Hytaýyň hakara söwda sergisine gatnaşmaga çagyryldy ✦ ✦ Aýdym-saz ynsanyň göwün syrdaşy ✦ ✦ Ylym-bilim – ösüşiň kämil çeşmesi: ýaş nesillere ylym-bilim bermegiň täze usullary ✦ ✦ Mugallymlar häzirki zaman pedagogikasyny öwrenýär ✦ ✦ “Kids Expo 2024”: Türkmen wekiliýeti halkara hyzmatdaşlygyny güýçlendirýär ✦ ✦ Täze bilim sebitlerinde hyzmatdaşlyk ✦ ✦ Türkmen talyplarynyň Halkara taslama bäsleşiklerinde üstünligi ✦ ✦ Gözlegçiler süýdemdirijileriň beýnisiniň ösüşini görkezýän 3D atlas döretdi ✦ ✦ Türkmenistanyň hünär biliminiň ösüşinde DARYA maksatnamasynyň orny ✦
Baş sahypa / Medeniýet /“Seýit Jemaleddin ýadygärligi” barada
  09.03.2020
2360
“Seýit Jemaleddin ýadygärligi” barada

Türkmen topragynda Teýmirler zamanasynyň ajaýyp binagärlik däplerini we çeperçilik tärlerini özünde jemlän, ady belli ýadygärlik bolan, halk arasynda “Seýit Jemaleddin” diýip atlandyrylýan Änewdäkişyh Jemalleddiniň metjidi bolup durýar.

Bu ýadygärlik Horasanda teýmirleriň neslinden bolan Abul Kasym Baburyň dolandyran döwründe XV asyrda gurulýar. Bu metjit özüniň daşky gözelligi we binagärlik aýratynlyklary bilen Gündogaryň musulman binagärleriniň köpsüni haýran galdyrdy. Emma, gynansak-da, orta asyr ussalarynyň döreden ajaýyp binagärlik nusgasy bolan bu metjidiň binalaryna 1948-nji ýylyň 6-njy oktýabrynda bolan ýer titremesi öz zyýanyny ýetiripdir. Ýöne ýer titremesi binany ýykanam bolsa, bu ýerde birnäçe taryhy ýadygärliklere baý bolan binalaryň bölekleri saklanyp galypdyr. Bu ýadygärlik 1948-nji ýyla çenli küşt düzüm tertibi görnüşinde ýerleşýän üç göwrümi emele getirýärdi. Çeper döredijilik bezegi bu gurluşygyň merkezi böleginde bolup, ol metjidi emele getirýärdi, onuň merkezi oky günorta-günbatardan demirgazyk-gündogara dogurlanýarwe metjidiň mähraby kybla tarapa bakyp durdy. Metjidiň içi dörtburçly bolup, taraplarynyň ölçegleri 10, 50 m, üsti gümmez şekilli bolup, howly tarapa açylýan uly aýlawly örüm we esasy girelge peştagy bolupdyr. Diwaryň aşaky hatarynda esasy girelgäniň garşysynda mährap ýerleşipdir. Mährabyň iki gapdalynda syrdam tagçalarda gapy ýeri, ýokarky hatarda ýene-de tagçalarda penjire ýerleri goýlupdyr.