Sagdyn iýmitlenmekden başga-da, ýürek-damar saglygyny goramak üçin maşk etmek möhümdir. Geçirilen gözlegler Ortaýer deňziniň iýmitiniň ýürek-damar keselleriniň öňüni almakda 30 göterime çenli täsir edýändigini görkezýär. Ýürek keselleriniň öňüni almakda sarp edilip bilinjek iýmitler ýaly möhüm zat, ýürege zyýan berýän iýmitleriň öňüni almakdyr. Hünärmenler ýürege zyýan berýän aşakdaky iýmitlere üns bermegiň zerurdygyna ünsi çekýärler:
Duz we şeker: Bu ikisini aşa köp sarp etmek gaty zyýanly. Az duzly berhiz, gan basyşyny deňleşdirmäge kömek edýär, az şekerli berhiz bolsa semizligiň öňüni alýar we süýji keselini gözegçilikde saklaýar.
Trans we doýgun ýaglar: Trans we doýgun ýag - mesgede, ösümlik ýagynda, ýagly etlerde, kokosda, palma ýagynda, bişirilen önümlerde, süýt önümlerinde, aşa gowrulan iýmitlerde we gaýtadan işlenen iýmitlerde köp bolýar. Bular erbet holesteriniň derejesini ýokarlandyrýar we ýürek keselleriniň döremek howpuny ýokarlandyrýar.
Kremli kofeler: Kremli kofelerde aşa köp şeker we trans ýagy bar. Şonuň üçin ondan uzakda bolmak has gowudyr.
Gaýtadan işlenen et: Gaýtadan işlenen et, uzak möhletde kakadylan, duzlanan, fermentlenen ýa-da tüssä bişirilen etler degişli. Bu iýmitler köpleriň göwnünden tursa-da, olary yzygiderli we köp mukdarda iýmek ýürek saglygyna zyýan berip biler.
Hosin SAIDOW,
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby.