Dür oty – türkmen tebigatynyň meşhur ösümlikleriniň biri hasaplanyp, onuň beýikligi 50-100 santimetre ýetýär. Ýapraklary çal-ýaşyl reňkli, hoşboý ysly ot bolup, adatça çöl we ýarym çöl sebitlerinde ösýär. Dür otynyň taryhy uzak asyrlara uzap, halk lukmançylygynda aýratyn orny eýeleýär.
Dür otynyň düzümi tebigy himiki maddalara baýdyr. Onuň düzüminde ýaglar, witaminler, minerallar we beýleki peýdaly birleşmeler bar. Bu birleşmeler dür otyny saglyk üçin şypaly ösümlige öwürýär. Esasan-da, onuň sowuklama, içgeçme, ýürek-damar keselleri we immuniteti güýçlendirmekde ulanylýandygy bellidir. Halk lukmançylygynda dür otundan taýýarlanylýan çaý we ýaglar giňden ulanylýar.
Dür otunyň kökünden we ýapragyndan birnäçe dermanlyk serişdeleri taýýarlanylýar. Onuň aşa ajy tagamy we güýçli antiseptiki häsiýetleri mikroblary ýok etmekde uly ýardam edýär. Dür otyndan taýýarlanylýan demlemeler içki agyrylary gowşadýar we zyýanly bakteriýalary ýok edýär. Şeýle-de, sowuklamadan goraýar, immuniteti güýçlendirip bedeni dikeldýär. Dür otunyň ýagy dermatit, ekzema we ýaralaryň bejergisinde hem giňden ulanylýar.
Dür oty diňe bir dermanlyk serişde bolman, eýsem, tebigatyň gymmatly mirasydyr. Onuň ösýän ýerleri topragyň hilini we tebigy deňagramlylygy saklamaga-da ýardam edýär. Türkmen topragynda dür otuny gorap saklamak we onuň dermançylyk ähmiýetini geljek nesillere ýetirmek örän wajypdyr.
Dür oty saglygyň gözbaşynda duran tebigy baýlyk bolup, onuň tebigy we dermançylyk gymmatlyklary türkmen halkynyň taryhy tejribesi bilen baýlaşdy. Bu ösümlik tebigatyň bize hödürleýän iň ajaýyp peşgeşleriniň biridir. Şonuň üçin dür otuny dogry we ylmy esasda peýdalanmak saglygymyzy berkitmegiň açary hasaplanýar.
Maýa BAÝRAMLYÝEWA,
I.Gandi adyndaky Aşgabat lukmançylyk orta okuw mekdebiniň
Farmakologiýa dersiniň mugallymy.