Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Edebi eserlerden peýdalanyp çagalara matematiki düşünjäni öwretmek ✦ ✦ Hormatly Prezidentimiziň Russiýa Federasiýasyna iş sapary tamamlandy ✦ ✦ Smart tehnologiýalar: häzirki döwrüň innowasion ösüşiniň esasy ugry ✦ ✦ Türkmenistanyň Bitaraplyk ýyllarynda telekommunikasiýa ulgamlarynyň ösüşi ✦ ✦ Türkmenistan we Ýaponiýa ylmy-bilim hyzmatdaşlygyny giňeldýärler ✦ ✦ Çagalaryň hukuklaryny goramak boýunça hyzmatdaşlyk meseleleri ara alnyp maslahatlaşyldy ✦ ✦ Türkmenistanly zenan emin Günorta-Gündogar Aziýa oýunlarynyň finalynda eminlik etdi ✦ ✦ Aşgabatda ýaşlaryň arasynda grek-rim göreşi boýunça açyk ýaryş tamamlandy ✦ ✦ Türkmen karateçileri «Arkalaşyk kubogy» atly halkara bäsleşige gatnaşýar ✦ ✦ Energetika – ykdysady ösüşiň hereketlendiriji güýji ✦
Baş sahypa / Ylym we Bilim /Edebi eserlerden peýdalanyp çagalara matematiki düşünjäni öwretmek
  24.12.2025
17
Edebi eserlerden peýdalanyp çagalara matematiki düşünjäni öwretmek

Çagalara matematiki düşünjäni öwretmekde döredijilikli usullaryň ulanylmagy bilim bermegiň netijeliligini ep-esli ýokarlandyrýar. Şol usullaryň biri hem edebi eserlerden peýdalanmakdyr. Ertekiler, hekaýalar, goşgular we sanly oýunly tekstler arkaly matematika degişli düşünjeleri çagalaryň aňyna has aňsat we gyzykly görnüşde ornaşdyrmak bolýar. Edebi dil çagalarda hyýaly pikirlenmäni ösdürip, sanlary, ölçegleri we gatnaşyklary gündelik durmuş bilen baglanyşdyrmaga mümkinçilik berýär.


Edebi eserler matematiki düşünjeleri abstrakt ýagdaýdan çykaryp, anyk wakalaryň we keşpleriň üsti bilen düşündirmäge şert döredýär. Mysal üçin, ertekilerdäki gahrymanlaryň san boýunça tabşyryklary, ýol ölçemek, zatlary deň paýlamak ýaly ýagdaýlary matematiki pikirlenmäniň kemala gelmegine hyzmat edýär. Şeýle çemeleşme çagalarda sanlary diňe bir hasap hökmünde däl, eýsem durmuşda ulanylýan möhüm gural hökmünde kabul etmäge ýardam berýär.


Goşgular we sanly ritmler hem çagalaryň matematiki düşünjelerini berkitmekde täsirli serişdedir. Sanlar bilen baglanyşykly şygyrlar hasaplama endiklerini ösdürýär, ýat tutmagy ýeňilleşdirýär we öwreniş prosesini gyzykly oýna öwürýär. Şeýle usullar arkaly çagalar sanlaryň tertibini, goşmak-aýyrmak ýaly amallary tebigy ýagdaýda özleşdirýärler.


Edebi eserlerden peýdalanyp matematika öwretmek diňe bir bilim bermek bilen çäklenmän, çagalaryň söz baýlygyny artdyrýar, ünsüni jemlemäge we pikirini erkin beýan etmäge ýardam berýär. Bu bolsa çagalarda toplumlaýyn ösüşi üpjün edip, olaryň hem intellektual, hem döredijilik mümkinçiliklerini ösdürmäge giň ýol açýar. Şeýlelikde, edebiýat bilen matematikanyň utgaşdyrylmagy häzirki zaman bilim ulgamynda möhüm pedagogik çemeleşme hökmünde aýratyn ähmiýete eýedir.

Aýnäzik Ezizowa,
Seýitnazar Seýdi adyndaky Türkmen
döwlet mugallymçylyk institutynyň talyby.