Häzirki döwürde dünýäde bilim ulgamynda bolup geçýän özgertmeler innowasion tehnologiýalaryň giňden ornaşdyrylmagyny talap edýär. Şol sanly mümkinçilikleriň iň möhüm ulanylyş ugurlarynyň biri hem daşary ýurt dillerini öwretmekdir. Innowasion tehnologiýalar dil öwrenmegiň netijeliligini ýokarlandyrmaga, okuwçylaryň höwesini artdyrmaga hem-de okuw prosesini has täsirli guramaga mümkinçilik berýär.
Ilki bilen, sanly tehnologiýalaryň kömegi bilen okuwçylara giň maglumat çeşmeleri elýeter bolýar. Internet arkaly dünýäniň dürli künjegindäki autentik materiallara, wideo we audio çeşmelere, elektron kitaplara, dil praktikasy üçin niýetlenen onlaýn platformalara girip bolýar. Bu bolsa dil öwrenijilere diňe grammatika ýa-da sözleýiş däl, eýsem medeniýet, dil daýançlary we gündelik aragatnaşyk endikleri bilen-de tanyşmaga şert döredýär. Innowasion tehnologiýalaryň beýleki bir artykmaçlygy – olaryň interaktiw häsiýetidir. Mobil goşundylaryň, oýunlaryň, wirtual gepleşikleriň ýa-da ses tanamak ulgamlarynyň üsti bilen okuwçylar dilden peýdalanmagy tejribe arkaly öwrenýärler. Şeýle platformalarda gürrüňdeşlik, test, ses ýazgy ýa-da wideo gepleşik görnüşindäki çäreler arkaly dil endikleri pugtalanylýar.
Mundan başga-da, “sun’iy intellekt” esasly programmalaryň peýdalanylmagy dil öwrenmekde täze ugurlary açýar. Şeýle programmalarda okuwçynyň dil derejesine görä şahsylaşdyrylan okuw meýilnamasy döredilýär. Programma okuwçynyň ýalňyşlyklaryny derrew anyklaýar we dogry görnüşini görkezýär. Onlaýn synplar we wideo-konferensiýa platformalary hem häzirki wagtda giňden ulanylýar. Olar dünýäniň islendik ýerinden mugallym bilen göni aragatnaşyk saklamaga mümkinçilik berýär. Şeýlelikde, ýer bilen wagta bagly kynçylyklar aradan aýrylýar.
Netijede, innowasion tehnologiýalaryň daşary ýurt dillerini öwretmekdäki orny örän uludyr. Olar okuw prosesini döwrebap, täsirli we höweslendiriji edýär. Şeýle mümkinçiliklerden peýdalanyp, ýaşlar diňe bir dil endiklerini kämilleşdirmän, eýsem dünýä derejesindäki maglumat giňişligine hem goşulýarlar.
Jeren AHMEDOWA,
Türkmenistanyň Döwlet energetika institutynyň
mugallymy.