554
Ýertudana ir – iýmişlere degişli bolup, özünde köp mukdarda iýmit maddalary saklaýar. Ýertudananyň düzüminde köp mukdarda şeker saklanýar, emma organizmi az energiýa bilen üjün edýär. Geçirilen ylmy – barlag işleriň esasynda, ýertudananyň adam saglygyna täsir edýän birnäçe alamatlary ýüze çykaryldy. Olar aşakdakylardan ybaratdyr.
Rak öýjükleriniň köpelmeginiň öňüni alýar.
Ýertudananyň düzüminde saklanýan witaminler, antioksidantlar raka garşy göreşmäge kömek edýär. Umuman, ýertudananyň düzümindäki bu maddalar rak öýjüklerini bloklaýar we olaryň ösmeginiň öňüni alýar.
Ýertudanada saklanýan antioksidantlar ganyň aşa lagtalanmasyny, gan basyşy peseldýär we holestriniň, ýürek – damar keselleriniň ýüze çykmagynyň öňüni alýar. Umuman, antioksidantlar ýürekde ýüze çykýan insult we beýleki ýürek kesellere, organizmde bolup geçýän okislenme täsirleşmelerine garşy göreşmäge kömek edýär.
Içki we daşky faktorlar derini zeperläp bilýär. Mysal üçin, nädogry iýmitlenmeklik, günüň täsiri, deriniň ýanmagy we beýlekiler degişlidir. Ir – iýmişleriň düzüminde saklanýan maddalar deriniň nemlenip, çyglanmagyna oňat täsir edýär. Esasanam, ýertudanada saklanýan C witamin kollageni sintezleýär, giperpigmentasiýany peseldýär, düwürtikleri aýyrýar, ultramelewşe şöhleleriň täsirinden goraýar.
Ýertudanany we başga ir – iýmişleri berhiz hökmünde ulanyp bolýar. Ýertudananyň düzümindäki maddalar beýni öýjükleriniň garramagynyň, ýatkeşligiň peselmeginiň, Alsgeýmer we demensiýa keseliniň öňüni alýar.
Ýertudana foliewoý kislotasynyň esasy çeşmesi hasaplanýar. Bir bulgur ýertudana organizmi gündelik foliewoý kislotasynyň 9% - i bilen üpjün edýär. Bu kislota dogabitdi anamaliýa keselleriniň ýüze çykyş derejesini peseldýär.
Enebaý ANNALYÝEWA
Türkmen oba hojalyk institutynyň talyby
37125
28098
16011
14075
38
41
47
49
105
149
241
230
148
78
174
247
