Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Dekabr aýynda geçirilmegi meýilleşdirilýän çäreler ✦ ✦ Ýurdumyzda Turkiýanyň eksport harytlarynyň sergisi geçiriler ✦ ✦ Maşgala terbiýesiniň orny we ähmiýeti ✦ ✦ Oba hojalyk ekinleriniň täze sortlary hasyllylygyň kepili ✦ ✦ Magtymguly Pyragy medeni-seýilgähindäki şahsyýetler: Saýido Nasafi ✦ ✦ Türkmen oba hojalyk instituty bilim we ylmyň baglanyşygyny berkitýär ✦ ✦ Täze okuw kitabynyň neşiri bilim ulgamyna uly goşantdyr ✦ ✦ Türkmen milli gymmatlyklary täze okuw kitabynda orun alýar ✦ ✦ Türkmeniň goşa ganaty ✦ ✦ Ýaşlar baýragy ― ýaşlygyň serpaýy ✦
Baş sahypa / Medeniýet /Gadymy Sarahs galasy
  14.05.2021
1510
Gadymy Sarahs galasy

     Ýagny, Beýik ýüpek ýolunyň ugrunda ýerleşen Sarahs şäheri Tejen derýasynyň Sarahs taraplaryny we Bathyz-Sarahs oazisleriniň geografiki ýerleşişiniň aýratynlyklary gadymy döwülerde hem aýratyn bolupdyr. Arheologik barlaglary geçirlende Köne Sarahs galasynyň ýerinde daşky diwarlary palçykdan dikeldilen oturymly ilatyň berkitme galasynyň üsti açylýar. Şol gala diwarlarynyň taraplary 320 metre deň bolan bäşburçluk görnüşe eýe bolupdyr. Sarahs galasynyň ýaşaýyş durmuşy b.e.öňki 6-njy  asyryň ahyrlaryna we 5-nji asyryň başlaryna başlap, 19-njy asyryň 30-njy ýyllaryna çenli merkezi şäher hökmünde taryhy esasy orny tutýar.

Häzirki wagtda Sarahs şäheriniň medeni gatlagy “Tebigy depede” ýerleşip takmynan 120 gektar meýdany tutýar. Sarahs şäheri içki galadan şäheriň meýdançasyndan we giň şäher eteginden ybaratdyr. Sarahs şäheriniň iň gadymy merkezi içki galada ýerleşip diwarlarynyň beýikligi 20 metre barabar bolupdyr. Şaheriň esasy ilaty şähristanda ýaşap 3 sany derwezesi bolupdyr. Bu derwezeler goranmak üçin oňaýly diňler bilen üpjün edilipdir. Derweler şähristanyň günbatar-gündogar we günorta tarapynda ýerleşipdir. 9-njy asyrda Beýik Ýüpek ýolunyň ugrundaky Nişapur şäheri bilen Merw şäheri iri söwda merkezine öwrülýär. Bu iki şäheri aralygynda Hindistana we Hytaýa barýan söwda ýollarynyň ugrunda Sarahs şäheri aýratyn uly ähmiýete eýe bolupdyr. Bu barada orta asyr syýahatçysy Aly Ýakubiniň “Ýurtlaryň kitaby” diýen işinde Sarahs belli şäherleriň biri bolup, çägelik sähralykda ýerleşýär. Onuň ilaty garyşyk bolup, agyz suwuny guýulardan alýar diýip belenilýär. Şeýle-de, Ibn Hordad begiň berýän maglumatlaryna görä 827-nji ýylda Bagdad halyfynyň hazynasyna Sarahs 307 müň dirhem salgyt tabşyrypdyr. Bu salgydyň köp böplegi Sarahsda amala aşyrylan söwdadan gelipdir. Sarahs şäheriniň medeni taýdan ösüşi 10-njy asyrda has ýokary derejä galýar.