Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ UNIDO-nyň Global senagat sammiti öz işine başlady ✦ ✦ Kabulda Türkmenistanyň hemişelik Bitaraplygynyň 30 ýyllygy dabaraly bellenildi ✦ ✦ Türkmenistanyň Prezidenti Gazagystan Respublikasyna döwlet sapary bilen bardy ✦ ✦ Türkmen-tatar hyzmatdaşlygynyň täze ugurlary ara alnyp maslahatlaşyldy ✦ ✦ Türkmen wekiliýeti Saud Arabystan Patyşalygynda okuw saparynda boldular ✦ ✦ Bitaraplyk – daşary syýasaty alyp barmagyň esasy guraly ✦ ✦ «Balkan» köpugurly söwda merkezinde Eýran Yslam Respublikasynyň sergisi geçirildi ✦ ✦ Türkmenistan bilen Özbegistanyň arasyndaky hyzmatdaşlygyň täze tapgyry ýola goýulýar ✦ ✦ Sanly ykdysadyýet innowasiýalary durmuşa geçirmegiň esasy ugry ✦ ✦ Türkmenistan Bitaraplyk ýörelgelerine eýermek arkaly halkara hyzmatdaşlygyny güýçlendirýär ✦
Baş sahypa / Saglyk /“Çaly-da derman, ýüňi-de”
  11.05.2022
1462
“Çaly-da derman, ýüňi-de”

Düýeleriň baş sanyny artdyrmak, olara mynasyp ideg etmek, etinden we süýdünden ýerlikli peýdalanmak, ýüňüni dokma önümçiliginde netijeli ulanmakda Tejen etrabynyň düýedarçylyk hojalygynyň esasy wezipeleridir. “Düýeli baý – düýeli baý”, “Düýe – dünýä, goýun – gazna”, “Düýe maly – dünýe maly” ýaly pähimleri döreden ata-babalarymyz onuň süýdüni, çalyny, agaranyny dürli keselleriň öňüni almakda we bejermekde peýdalanypdyrlar. Düýe ýüňi dünýä bazarlarynda çig mal hökmünde uly islege eýedir. Düýe dersinden tikilen çaryk gyşda sowukdan goraýar, suw geçirmeýär. Eti hem adam saglygy üçin ýokumly maddalara baýlygy bilen tapawutlanýar.        Geçmişde çarwaçylyk bilen meşgullanan pederlerimiz düýedarçylyga aýratyn üns berip, düýe malyny dünýe malyna deňäp saklapdyrlar. Düýe ýüňünden saçak, bilguşak, dyzlyk dokapdyrlar, ýorgan-ýassyk, don, ýeňsiz tikipdirler.
         Hünärmenleriň bellemegine görä, düýe süýdüniň düzüminde adam üçin zerur bolan ýagyň, uglewodyň, belogyň, mineral maddalaryň we witaminleriň 100-den gowragynyň saklanýandygy anyklanyldy. Olar bolsa bedenimiz tarapyndan ýeňil özleşdirip, aşgazan-içege ýollaryndaky dürli näsazlyklaryň, howply keselleriň öňüni almaga ýardam edýär. Düýe süýdüniň düzüminde süýt şekeri, belok, kazein, albumin we globulin ýaly witaminler saklanýar. Başga önümlerde duş gelmeýän kazein düýe süýdünde kalsiý fosfat toplumy görnüşinde ýerleşýär. Düýe çaly taýýarlanylanda birnäçe fermentleriň täsir esasynda kazein düýbüne çöküp, albumin we globulin suw görnüşinde süýdüň ýüzüne çykýar. Düýe süýdi zyýanly bedenjikleri öldüriji häsiýete eýedir.