Oraza aýy musulmanlaryň iň mukaddes we bereketli aýydyr. Bu aýda musulmanlar agyz bekleýärler, ýagny belli bir wagta çenli hiç zat iýmeýärler we içmeýärler. Oraza diňe bir iýmitden saklanmak däl, eýsem, ýüregi arassalamak, sabyrly we rehimdar bolmak üçin berlen ajaýyp mümkinçilikdir.
Oraza näme üçin tutulýar?
Oraza musulmanlaryň dinindäki bäş esasy borçlaryň biridir. Oraza tutmagyň esasy maksady, özüne gözegçilik etmegi, sabyrly bolmagy we mätäçleriň ýagdaýyna düşünmegi öwrenmekdir. Bu aýda adamlar ýagşylyk ederler, ýagny sadaka bererler, garyplara kömek ederler we erbet sözlerden, hereketlerden saklanarlar.
Oraza nädip tutulýar?
Oraza agyz beklemek belli düzgünlere görä ýerine ýetirilýär:
• Sübh bilen Gün dogmazdan öň sahur edinilýär (iýmit iýilýär).
• Gün ýaşandan soň bolsa, agyz açylýar (iftar edilýär).
• Oraza tutýan adam gündizine hiç zat iýmeýär, içmeýär, erbet sözleri aýtmaýar we erbet işlerden daşda durýar.
Şeýle hem, käbir adamlar üçin oraza tutmak hökman däl. Mysal üçin, gartaşan adamlar, agyr keselliler, çaga göterýän ýa-da çagaly zenanlar oraza tutmakdan boşadylýar.
Oraza aýynyň ähmiýeti
Oraza aýy diňe bir aç-suwsuz gezmek üçin däl, eýsem, adam ýüregini we pikirini arassalamak, ýagşy niýetde ýaşamak üçin möhümdir. Oraza tutan adam açlygyň we suwsuzlygyň nämedigini duýup, garyp adamlaryň ýagdaýyna has gowy düşünýär. Şol sebäpden bu aýda haýyr-sahawat işleri köpelýär, adamlar birek-birege kömek edýärler we agzybirlik has hem güýçlenýär.
Gadyr gijesi
Oraza aýynyň iň möhüm gijeleriniň biri Gadyr gijesidir. Bu gije mukaddes Kuran kitabynyň ilkinji aýatlary iberilipdir. Şonuň üçin musulmanlar bu gijede doga-dileg edýärler, toba edip, ýagşylyk edýärler. Gadyr gijesi Oraza aýynyň soňky on günliginde bolýar we uly ähmiýete eýedir.
Oraza baýramy
Oraza aýy tamamlanandan soň, musulmanlar Oraza baýramyny belleýärler. Bu baýramda adamlar biri-birine myhmançylyga gidýärler, garyplara kömek edýärler we baýramçylyk saçagyny ýazýarlar. Oraza baýramy agzybirligi, dostlugy we rehimdarlygy alamatlandyrýan ajaýyp günleriň biridir.
Oraza aýy adamlara rehimdar, sabyrly we agzybir bolmagy öwredýär. Bu aýda her bir adam özüni gowulaşdyrmaga, ýagşylyk etmäge we ruhy taýdan arassalanmaga çalyşmalydyr. Oraza diňe bir musulmanlaryň dini borjy bolman, eýsem, özüňi kämilleşdirmek we başgalara ýagşylyk etmek üçin ajaýyp mümkinçilikdir.
Jennet Ilamanowa
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň psihiatriýa narkologiýa we medisina psihologiýasy kafedrasynyň mugallymy.