Emosional intelekt (EI), adamyň öz emosional ýagdaýlaryny tanap, olaryň duýgularyny düşünmek we başgalarynyň emosional ýagdaýlaryna reaksiýa bermek ukybydyr. Bu ukyp, diňe adamlar arasyndaky sosial gatnaşyklary däl, eýsem, saglyk ulgamynda-da möhüm rol oýnaýar. Lukmançylyk pudagy, raýatlar we lukmanlaryň arasynda güýçli gatnaşyklara, emosiýalary tanamaga we düzgünli bejergi bermegiň netijeliligine esaslanýar. Şonuň üçin, emosional intelektiň lukmançylyk pudagyna täsiri giňişleýin we möhüm bir mesele bolup durýar.
Lukmanlaryň işinde emosional intelekt, işgärleriň, raýatlaryň we olaryň maşgalalarynyň ýagdaýyny düşünmek, olaryň howandarlaryny kabul etmek laýyklykda hereket etmek üçin zerurdyr. Lukmanlaryň bu ukyplary, diňe bir takyk diagnoz goýmak bilen çäklenmän, eýsem, kesel bolmakdan gorkýan we psihologik taýdan agyr döwürleri geçýän hassalar bilen hem özara gatnaşyklary düzgünleşdirmäge kömek edýär.
Lukmanlar, öz işlerinde dürli, agyr we stresli ýagdaýlara ýüzbe-ýüz bolýarlar. Emosional intelektiň ýokary derejesi, lukmanlaryň özleriniň stresini we emosional ýagdaýlaryny dolandyrmaga, şeýle-de syrkawlara has gowy kömek bermäge mümkinçilik döredýär. Lukmanlar, bu ukyplar bilen, öz işlerinde has üstünlikli we netijeli bolýarlar.
Emosional intelekt, diňe lukmanlaryň ukyplary bilen çäklenmän, raýatlaryň saglygyna hem uly täsir edýär. Emosional taýdan sagdyn bolan bir lukman, syrkawlar bilen aragatnaşygy has oňat gurup biler we olaryň bejergi prosesi bilen gatnaşygy has güýçli bolar. Şeýle-de, emosional intelektiň ýokary derejesi bolan lukmanlar, hassalaryň psihologik ýagdaýlaryny göz öňünde tutup, degişli çemeleşmeleri we bejergileri saýlap bilýärler.
Emosional intelektiň lukmançylykda orny artýandygy üçin, bu ukyplary ösdürmek we lukmanlaryň tälim almak üçin goşmaça çäreler taýýarlanylýar. Häzirki wagtda birnäçe lukmançylyk institutlary, lukmanlara emosional intelektiň ösüşine kömek edýän tälimler we kurslar hödürleýärler. Bu, lukmanlaryň diňe bir takyk bejergi däl, eýsem pacientleriň ruhy we emosional ýagdaýlaryna laýyk gelýän netijeli usullar ulanyp, has oňat netijeler gazanmagyna ýardam edýär.
Emosional intelekt, lukmançylyk pudagynda möhüm orna eýedir. Bu ukyplar, lukmanlaryň pacientler bilen aragatnaşygyny oňatlaşdyrýar, duýgulary dolandyrmaga kömek edýär, we bejerginiň netijeliligini ýokarlandyrýar. Şeýle-de, emosional intelekt, patientleriň saglygyna psihologik taýdan has oňat täsir edip, bejergi prosesini üstünlikli alyp barmaga mümkinçilik döredýär. Şonuň üçin, emosional intelektiň ýokarlandyrylmagy, lukmançylyk pudagynda möhüm bir ösüşdir.
Jennet Ilamanowa
Myrat Garryýew adyndaky Türkmenistanyň Döwlet lukmançylyk uniwersitetiniň Psihiatriýa, narkologiýa we medisina psihologiýasy kafedrasynyň mugallymy.