Ahal welaýaty
logo

Soňky täzelikler:
✦ Garaşsyzlyk — bagtyň we ösüşleriň gözbaşy ✦ ✦ Türkmen-hytaý gatnaşyklarynda täze sahypa ✦ ✦ Garaşsyzlyk — Türkmenistanyň döwlet syýasatynyň binýady ✦ ✦ Halk Maslahaty – halkyň belent maksadynyň beýany ✦ ✦ Türkmen wekiliýeti BOMCA-10 maksatnamasynyň jemleýji maslahatyna gatnaşdy ✦ ✦ Halk maslahaty — jebisligiň nyşany ✦ ✦ III Aziýa medeniýet festiwaly geçirildi ✦ ✦ Türkmen–Emirlik işewürler forumy geçiriler ✦ ✦ BMG-niň edaralarynyň Türkmenistan üçin 2026-2030-njy ýyllara ýurt maksatnamalary tassyklanyldy ✦ ✦ Garaşsyzlyk — ähli üstünliklerimiziň özeni ✦
Baş sahypa / Jemgyýet /Gögümtil böwürslen
  20.10.2021
462
Gögümtil böwürslen

Böwürsleniň ýer ýüzünde 400-den gowrak, Türkmenistanda bolsa 3  görnüşi duşýar. Bu ösümlige başgaça böwürtlen, marmyjan, melissa, diýip hem atlandyrylýar.  Gögümtil böwürslen hem bägüller maşgalasynyň böwürslenler urugyna degişli bolup, onuň boýy 50-120 santimetre çenli ýetýär. Onuň üçem ýapraklarynyň uzynlygy 15-20 santimetr, ini bolsa 9-12 santimetr aralygynda bolýar. Gögümtil böwürslen ülkämizde deňiz derejesinden 600-1200 metr belentlikde dag çeşmeleriniň golaýynda we çygly derelerde gür jeňňellikleri emele getirip ösýär. Türkmenistanyň çäklerinde günorta-günbatar Köpetdagda: Hojagalada, Çendirde, Sumbarda, Deştde; Merkezi Köpetdagda: Nohurda, Garawulda, Ypaýgalada, Arwazda hem-de Köýtendagyň derelerinde duşýar. Böwürslen iýun-oktýabr aýlarynda miweleýär. Bu ösümligiň ýapragy we miwesi dermanlyk maksatlary üçin ulanylýar. Ösümligiň ýapragynda flawonoitler, organiki turşulyklar, mikroelementler, inozit, askorbin turşusy- limon miwesiniňkiden alty esse, pyrtykallaryňkydan bäş esse köp saklanýar. Şonuň üçin iýmişi mydama turşurak tagamly bolýar. Irki döwürlerde Rim goşunlarynyň belli lukmany Dioskoridiň “Dermanlyk serişdeler barasynda”, Lukman hekimiň “Lukmançylyk ylymynyň kanunlary” we Muhammet Hüseýniň “Melhemler hazynasy” atly kitaplarynda  bu ösümligiň dermanlyk häsiýetleri barada giňişleýin beýan edilýär. Ösümligiň ýapragy diş etiniň ýaralarynda we agyzdan ýaramaz ys gelende çeýnelýär. Onuň miwesi has ýokary kuwwat beriji häsiýete eýedir.